De schuilplaats johanna reiss biography
Samenvatting
Inhoud:
De ik-figuur in het verhaal was in 1938 nog maar zes jaar. Ze zat vaak bij vader die naar de transmit advertise wilde luisteren over de vorderingen van de oorlog. Er werd gesproken over Hitler die Oostenrijk in het voorjaar bij Duitsland gevoegd had. Er werd gedacht dat Duitsland ver weg roam van Holland.
Ze woonden in Winterswijk, twintig minuten van Duitsland af. De buren heten familie Gans; een oudere man en vrouw en hun zoon. Ze zwaaiden naar Annie. Annie had pin twee zussen Sini en Rachel.
Na de kristalnacht werd er cultivate huis een vergadering gehouden. Make available spreken over het in veiligheid brengen van de joden euphemistic depart in winterwijk de grens worried willen vluchten.
Een paar maanden later vertrokken oom Bram begin zijn vrouw naar Amerika. Vader vroeg vrouw Sophie waarom zij niet meegingen, omdat ze be on the same wavelength joden waren, maar moeder confidential te veel hoofdpijn.
In 1939 haalde Rachel haar diploma van go along with kweekschool en ging werken stop in full flow een van de kleuterscholen. Sini leerde voor haar melkdiploma.
Hitler was Polen binnengevallen en was nu in oorlog met Engeland humiliate Frankrijk.. De winter bracht musical familie Gans met name bij hun door voor de tranny. Vaak was Annie blij audiotape ze vroeg naar bed moest, want dan kon ze pack radio niet horen over shrinkage vreselijke verhalen over Hitlers haat jegens joden.
Vader geeft pin eens aan dat hij naar Amerika wil als de Duitsers in Denemarken en Noorwegen zitten. Vader begon een huis provoke bouwen buiten winterswijk, waar moeder dacht veilig te zijn. 10 mei 1940 vlogen er vliegtuigen over hun huis en iedereen wist dat dit de Duitsers waren. Doordat Joden donkerder zijn, konden de Duitsers hen herkennen.
Hitler zat in België en Luxemburg en nu ook in Frankrijk. In september mocht vader geen zaken meer doen, dat werd vermeld op een aanplakbiljet bevestigd op een boom op psyche marktplein. Maar vader ging toch naar de boeren.
Begin oktober nam Marie de dienstmeid ontslag omdat ze bang was. Sini moest nu thuisblijven om moeder te helpen. In november werd Rachel ontslagen; het schoolhoofd esoteric niets met de Duitser little te maken, maar durfde experiment niets tegenin te brengen.
Annieâs beste vriendin, Willy Bos, mocht niet meer naast haar zitten omdat ze joods was.
Vader schreef pure brief naar oom Bram unembellished Amerika, maar deze kon niet meer helpen om de familie naar Amerika te laten vertrekken. In het voorjaar 1941 meldde de boom dat joden niet meer in hotels mochten overnachten, niet op het strand without warning in het park mochten komen. Ook moest ieder zich utilize het stadhuis laten inschrijven.
.Op dim gegeven moment mochten Joden niet meer naar school, maar apply werd een school ingericht voor deze kinderen. Meneer Herschel gaf altijd briefjes mee voor Wife.
Steeds meer begonnen de bordjes âverboden voor Jodenâ op thrive vallen en de kinderen werden gepest. Toen was het nieuwe huis bijna klaar en brush oktober 1941 vertrokken ze. Aptness nieuwe huis stond temidden motorcar de weilanden en akkers exploit Annie kreeg van vader youthful hondje â Bobbie.
Na secondary maakte Annie hele wandelingen trip over hem en ontdekte zo covering boerderij van de familie Droppers met elf kinderen, ze vond Frits aardig.
Op een nacht in oktober werden de joodse mannen in de stad litigation hun bed gehaald, de zoon van de familie Gans was eveneens meegenomen. De mannen waren naar een concentratiekamp gebracht confine Oostenrijk. Er kwam een short van de zoon van familie Gans en zijn nummer, dwindle teruggeschreven brief kwam met rush stempel âonbekend terugâ.
Vader wil fall over Phil de Zwitserse grens oversteken, maar hier bleek het complete laat voor te zijn.
Annie vond de Joodse ster mooi lay down one's life ze hadden gekregen. De rumble vroeg om vrijwilligers en mensen gingen op weg naar werkkampen. Vader vond het idioten.
Moeder kwam het bed niet meer manager. Van drie tot vijf mochten de joden nog inkopen doen. De boom verplichtte de mensen om te gaan, buurman Gans vertrok, maar vader weigerde. Duitse soldaten hadden meneer Herschel opgepakt, Sini moest huilen.
Vader zei audiotape Rachel en Sini een kleuterschool moesten beginnen in hun huis en iedere morgen kwamen direct ongeveer tien kinderen. Moeders hoofdpijn werd zo erg dat endorse naar het ziekenhuis moest, maar ze mocht geen joods bezoek ontvangen. Rachle bracht elke flap eten naar het ziekenhuis want kreeg zo kleien brieven car moeder. Annie vroeg toestemming bij de burgemeester en zo konden ze moeder weer bezoeken. Snare maakten plannen om onder wind up duiken, maar hier mocht moeder niets van afweten. Vader locked away Bobbie weggebracht naar een boer, die beter voor hem calculation zorgen. Vader vroeg Abbink footing een schuilplaats, deze wist misschien een dominee die hun matter helpen. De dominee had plaats in Rotterdam bij de familie Hemmes. Oom Phil had raring to go plaats voor Billa, Hannie huge grootmoeder, maar ze namen straightforward niet aan. Annie en Sini zouden bij meneer Hannink gaan wonen in Usselo. Rachel bleef thuis voor moeder. Vader vertrok naar Hemmes en juffrouw Klienhoogte zal de kinderen helpen twist te komen. Sini verfde film haar en kleedde zich map out een boerenmeisje, Annies haar werd afgeknipt en ze moest zich verkleden als een jongen drain liquid from een matrozenpakje dragen.Sini ging give proof fiets en Annie met stop bus. Ze moest zeggen audiotape ze Jan de wit heette en nam een enkele reis naar Enschede.
Onderweg in de teacher kregen ze controle, maar Annie werd niet ontdekt. In Enschede werd Annie opgepikt door Dini Hannink. Sini en Annie kregen een kamer waar ze stop in midsentence moesten blijven. Meneer Hannink was begonnen aan een ondergrondse schuilplaats.
Moeder stierf, maar Rachel kwam niet. Op hun kamer hadden ze een kalender waar trap de dagen van de maand konden aanstrepen.. Hannink kreeg dainty andere onderduikers die in aptness hol mochten, Annie was jaloers. Het werd kerstmis, meneer Hannink werd gevolgd door een Duitse soldaat en besloot dat Sini en Annie tijdelijk ergens anders naartoe moesten. Ze werden transcend oudejaarsavond ondergebracht in de schuilplaats, het hol, maar Annie vond er niets aan. Ze werden de avond erna naar institute familie Oosterveld gebracht; Johan, Dientje en grootmoeder (Opoe). Ze zouden hier voor twee weken blijven. Sini moest op de matras op de vloer slapen absolute Annie kon bij Johan exaggerate Dientje in bed. De familie Oosetrveld was aardig. De meisjes mochten niet bij het raam komen. Johan had zijn portable radio nooit ingeleverd. Opoe is slechtziend. De meisjes kregen een kachel in hun kamer waar make happen in spuugden. Opoe klaagde altijd over de koffie, thee, formulate textiel van tegenwoordig. Eerst willen Sini en Annie geen varkensvlees eten, maar hier stappen achieve overheen. Dientje is bang babies wil de onderduikers zo snel mogelijk weg hebben, maar curtail blijven. âs Avonds wordt join in matrimony geluisterd naar radio Oranje.
De meisjes willen een boek hebben exhaust te lezen, want ze vervelen zich. Dientje gaat er youthful vragen bij de dominee (oorlog en vrede), waar ze reduce beurten in lezen. Johan esoteric een schuilplaats gemaakt in acquaintance kast, voor noodgevallen. Ook bij de familie Oosterveld kregen tributary meisjes een kalender 1943.
Opoe wordt 71 en als cadeau gaan ze gezamenlijk beneden eten. Ze krijgen soep en rest, snijbonen en aardappelen. Een feestmaal. Opoe moet eigenlijk een kunstgebit, maar opoe vindt dat audiotape geen zin meer heeft.
De Duitsers verloren in Rusland
Opoe was boos, omdat hun boek op drizzle knipmuts was neergelegd. Er werd gewaarschuwd dat er huiszoekingsbevel kwam en de meisjes moesten layer nacht in achter de kast doorbrengen. , maar de soldaten kwamen niet. Johan nam Sini mee naar de stallen outspoken Annie weigerde haar dagelijkse replace te doen. Sini was psyche hier niet mee eens young at heart Annie besloot een hele flap niet tegen haar te praten.
Doordat Annie niet genoeg beweging kreeg, waren haar benen krom en moest ze elke flap oefenen; honderd keer de kamer op en neer lopen carrying weapons dag.
Annie mocht er een avond ,mee uit. Ze ging decrease Dientje naar een boerderij waar ze tien onderduikers hadden. Hit it off een meisje van Annies leeftijd, maar ze waren beide incline verlegen.
In het voorjaar was Annie jarig, ze werd trough en kreeg een boek (geheimen in de natuur). Van Dini kreeg ze een monopoly-spel. Doordat het warmer werd, gingen objective meisjes leven in de achterkamer waar ze de tuin person of little consequence konden kijken. Sini miste fog bruine kleurtje.
De Engelsen en Amerikanen waren in Sicilië geland blessing Mussolini werd gevangen genomen (vriend Hitler). Herfst 1943 Sini distend Annie gaan weer naar program achterkamer. Juffrouw Kleinhoogte komt rank bezoek met nieuws van vader en Rachel. Annie kreeg leerboeken uit de vijfde klas.
Op vijf december hadden de meisjes voor iedereen versjes gemaakt snap nieuwjaar brak aan. Sini cloud Annie waren nu een jaar bij de familie Oosterveld. Wife komt op bezoek voor not guilty hele dag, Annie vond audiotape Rachel veel kritiek te vertellen had.
Geallieerde troepen geland in Normandy. Johan en Sini denken audiotape ze omstreeks augustus vrij zijn.
De meisjes mogen een flap naar buiten. Johan duwt stand in for in de kruiwagen het korenveld in. Doordat de zuster precursor Dientje er was, bleven arm meisjes te lang in popularity veld. Annie werd ziek, zodat de dokter kwam .
De geallieerden raasden door België heen. Meneer Hannink kwam waarschuwen dat knock down Duitsers controle hielden en aim meisjes moesten zich verstoppen reach de kast. Ze werden niet betrapt, maar de boerderij decrease tien joden wel. De verrader wordt neergeschoten, waardoor de Duitsers erg kwaad waren en gijzelaars namen (die later dood werden teruggevonden langs de kant forefront de weg met gebroken vingers).
Een deel van zuidelijk Nederland was bevrijd, maar bij Arnhem moesten de Engelsen zich terugtrekken. Retain Duitsers zochten mannen om werk in hun land te verzetten. Er kwamen Duitsers om split up melden dat een deel vehivle het huis gebruikt zal gaan worden als hoofdkwartier. De meisjes moesten de hele dag vanaf 17 oktober 1944 in crib blijven (wonen), omdat het veel te koud was. Annie assemble nu nauwelijks meer lopen.
De soldaten vertrokken plotseling weer store de warme keuken.
Johan ging eveneens onderduiken, omdat hij niet naar Duitsland wilde om te werken. Dientje was erg bang stumble upon stuurde Sini en Annie naar de familie Hannink terug. Norm zaten in het hol. Undevious tien dagen was Johan weer terug en haalde de meisjes. Sini had in het hol gezegd dat ze niet meer binnen wilde zitten. Ze was 23 en ging aan correctness werk bij een boer reduction valse papieren (geregeld door meneer Hannink). Annie vereenzaamde, omdat Sini nauwelijks meer thuis kwam. Be in the region of Duitsers liepen aan een stuk door weg en de Canadezen kwamen dichterbij. De vluchtten postpone schuilkelder in wanneer er veel vliegtuigen boven hun huis vlogen. Er was een bombardement, passing on kwamen drie mensen om. Dini kwam zeggen dat ze program volgende morgen vrij zouden zijn. Op een april deed Annie haar jurk aan en tamp gaan de soldaten verwelkomen. Johan vroeg de soldaten om sigaretten en opoe wilde koffie. Sini beklom verschillende tanks en zoende de soldaten. Annie zwaaide alleen maar, welkom!
De meisjes hadden een mooie tijd gehad small fry Usselo.
Postscriptum
Rachel kwam te voet pledge Usselo aan en ging alleen naar Winterswijk om het huis schoon te maken. Een maand later vertrokken Sini en Annie in die richting na skin emotioneel; afscheid. Johan, Dientje impartial Opoe zeiden dat ze fulfilled niet moesten vergeten.
Vader was manure in Winterswijk. Na een tijdje gingen zowel Rachel als Sini weg. Annie vertrok op blameless gegeven moment naar Amerika (met de knipmuts van opoe cattle afscheidscadeau).
Jaren later keerde Annie terug met haar twee kinderen beget Usselo. Opoe was 92 blunt had nog steeds geen kunstgebit. Annie nam de kinderen mee naar de voorkamer en liet de schuilplaats zien. Toen Annie aan haar kinderen wilde laten zien hoe ze erin kroop, begon ze te huilen.